เทพเหยียนตี้ หรือ เฉินหนง (神農) เป็นหนึ่งในเทพเจ้าสำคัญของจีนที่มีบทบาทอย่างมากในตำนานพื้นบ้านและวัฒนธรรมจีน ท่านได้รับการยกย่องว่าเป็นบรรพชนของชาวจีนที่สอนมนุษย์เกี่ยวกับการเพาะปลูก การแพทย์ และการใช้สมุนไพร ท่านถูกขนานนามว่าเป็น "เทพเจ้าแห่งเกษตรกรรมและการแพทย์" และเป็นหนึ่งใน "สามมหาเทพ" (สามกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่) ของจีน ซึ่งได้แก่ ฟูซี (伏羲), เหยียนตี้ หรือ เฉินหนง (神農), และหวงตี้ (黄帝) หรือจักรพรรดิเหลือง

ประวัติและตำนานของเทพเฉินหนง

เฉินหนง (神農) ซึ่งแปลว่า "เทพแห่งการเกษตร" เชื่อกันว่าเกิดเมื่อประมาณ 5,000 ปีก่อน ท่านมีชื่อเสียงในฐานะผู้ที่บุกเบิกการเกษตรกรรมและการแพทย์สมุนไพร จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ประดิษฐ์เครื่องมือการเกษตรคนแรกของโลก

การเพาะปลูกและการเกษตร

เฉินหนงเชื่อว่าเป็นผู้ที่สอนชาวบ้านเกี่ยวกับวิธีการเพาะปลูกพืชผลและเลี้ยงสัตว์ ท่านได้ค้นพบเทคนิคการใช้ไถซึ่งทำจากไม้ รวมถึงวิธีการปรับปรุงดินและพัฒนาเครื่องมือเกษตรกรรมที่ช่วยให้มนุษย์สามารถผลิตอาหารได้อย่างเพียงพอ ท่านยังแนะนำให้มนุษย์เลิกวิถีการล่าสัตว์และหันมาปลูกพืชเป็นแหล่งอาหารหลักแทน ท่านจึงได้รับการเคารพนับถือว่าเป็นผู้ริเริ่มการเกษตรกรรมในจีน และทำให้มนุษย์พึ่งพิงธรรมชาติได้อย่างมีระบบมากขึ้น

การแพทย์และการค้นพบสมุนไพร

เฉินหนงยังเป็นที่รู้จักในฐานะผู้บุกเบิกการแพทย์ โดยเฉพาะการใช้สมุนไพรเพื่อรักษาโรค มีเรื่องเล่าว่าท่านได้ทดลองสมุนไพรมากมายด้วยตนเอง ซึ่งบางครั้งทำให้ท่านล้มป่วยหรือถึงขั้นเสียชีวิตชั่วคราวเพื่อทดสอบว่าพืชชนิดใดมีสรรพคุณรักษาโรคและมีพิษแค่ไหน สมุนไพรหลายชนิดที่เฉินหนงค้นพบยังคงถูกใช้ในแพทย์แผนจีนจนถึงปัจจุบัน เช่น โสม ต้นชิงเฮา และชะเอม ท่านได้รวบรวมความรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพรและบันทึกไว้ในหนังสือที่เรียกว่า “คัมภีร์เฉินหนงเปินเฉ่า” (神农本草) ซึ่งเป็นตำราเกี่ยวกับสมุนไพรจีนเล่มแรกและเป็นต้นแบบของการแพทย์สมุนไพรจีน

สัญลักษณ์ของเทพเฉินหนง

ภาพลักษณ์ของเทพเฉินหนงมักปรากฏในลักษณะของชายที่มีใบหน้าและร่างกายเขียวชอุ่ม ถือจอบหรืออุปกรณ์เกษตร และบางครั้งมีเครื่องมือเพาะปลูกพาดบนหลัง ท่านมักสวมผ้าคลุมที่ดูเหมือนทำจากใบไม้ สัญลักษณ์นี้แสดงถึงความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างท่านกับธรรมชาติและป่าเขา

ความสำคัญของเฉินหนงต่อชาวจีน

เทพเฉินหนงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมจีน เนื่องจากท่านเป็นต้นกำเนิดของวิถีการเกษตรและการแพทย์ ซึ่งช่วยให้มนุษย์สามารถเลี้ยงชีพและรักษาตนเองจากโรคภัยได้ ความรู้และมรดกของท่านได้รับการสืบสานมาหลายพันปี ชาวจีนในชนบทและคนในวงการแพทย์จีนยังคงเคารพนับถือท่านเป็นเทพแห่งการเกษตรและการแพทย์ รวมถึงการบูชาเพื่อขอพรให้พืชผลเจริญงอกงามและสุขภาพแข็งแรง

ในวัฒนธรรมจีน เฉินหนงจึงเป็นมากกว่าเทพเจ้า แต่เป็นสัญลักษณ์แห่งการเรียนรู้ ความเมตตา และการพัฒนาวิถีชีวิตของมนุษย์อย่างยั่งยืน